روناک سنگ

شبکه گسترده و بادوام جاده‌های رومی یکی از بزرگترین دستاوردهای مهندسی دنیای باستان و عاملی کلیدی در گسترش و حفظ امپراتوری روم بود. ساخت این جاده‌ها نشان‌دهنده توانایی سازماندهی و دانش فنی رومیان است. در روناک سنگ، ما به تاریخ مهندسی و زیرساخت‌ها و مصالح مورد استفاده در آن‌ها علاقه‌مندیم.

رومی‌ها بیش از 80,000 کیلومتر جاده سنگفرش در سراسر امپراتوری خود ساختند که مراکز اصلی را به هم متصل می‌کرد و جابجایی سریع لژیون‌ها، مقامات دولتی و کالاها را ممکن می‌ساخت. این جاده‌ها با مسیرگزینی مستقیم تا حد امکان، زیرسازی دقیق و چند لایه و روسازی بادوام شناخته می‌شوند. فرآیند ساخت معمولاً شامل حفر ترانشه، کوبیدن بستر، قرار دادن لایه‌ای از سنگ‌های درشت (statumen)، سپس لایه‌ای از سنگ‌های کوچکتر و شن مخلوط با ملات آهک (rudus)، لایه‌ای از بتن با خرده‌سنگ یا شن (nucleus) و در نهایت سطح رویی (summa crusta) بود که اغلب از تخته‌سنگ‌های صاف و چندضلعی (معمولاً بازالت) یا شن و ماسه کوبیده شده تشکیل می‌شد. جاده‌ها دارای شیب عرضی برای هدایت آب باران به کانال‌های زهکشی کناری بودند. پل‌ها و تونل‌ها در نقاط لازم برای عبور از رودخانه‌ها یا موانع طبیعی ساخته می‌شدند. در کنار جاده‌ها، میل‌سنگ‌ها (Milestones) فاصله تا رم یا شهرهای مهم دیگر را نشان می‌دادند. کیفیت ساخت این جاده‌ها به حدی بود که بخش‌هایی از آن‌ها یا مسیرشان هنوز هم پس از قرن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتخاب مصالح مقاوم مانند سنگ‌های سخت یا حتی استفاده از بهترین انواع سنگ‌های محلی، مانند کیفیتی که امروز در تراورتن عباس آباد می‌بینیم، به دوام این سازه‌ها کمک می‌کرد.

جاده‌های رومی نمادی از قدرت مهندسی، برنامه‌ریزی و اراده امپراتوری روم هستند که تأثیری ماندگار بر توسعه حمل‌ونقل و ارتباطات در اروپا گذاشتند.